Σάββατο 18 Νοεμβρίου 2017

Στα τέλη του 19ου αιώνα διέσχιζαν το λεκανοπέδιο της Αττικής 700 ποτάμια, χείμαρροι και ρυάκια. Το 1999 ο αριθμός τους ήταν μικρότερος των 70, ενώ σήμερα δεν υπερβαίνουν τα 50. Που χάθηκαν; Μπαζώθηκαν και καταπατήθηκαν!

ΔΙΑΒΑΖΩ:
Στα τέλη του 19ου αιώνα διέσχιζαν το λεκανοπέδιο της Αττικής 700 ποτάμια, χείμαρροι και ρυάκια. Το 1999 ο αριθμός τους ήταν μικρότερος των 70, ενώ σήμερα δεν υπερβαίνουν τα 50. Που χάθηκαν; Μπαζώθηκαν και καταπατήθηκαν! Μόνο στο λεκανοπέδιο της Αττικής έχουν μπαζωθεί και τσιμεντοποιηθεί περίπου 550 χιλιόμετρα ρέματα και χείμαρροι. Και αυτό προκειμένου να πραγματοποιηθούν τα οικιστικά όνειρα των κατοίκων της Αθήνας, με τις γνωστές συνέπειες.
Γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ ( Ινστιτούτο Γεωλογικών και
Μεταλλευματικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά. Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945 είχαν μήκος 1.280 χλμ, ενώ σήμερα μόλις 434 χλμ. Μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%.
Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα που συχνά--- πυκνά σημειώνονται στο λεκανοπέδιο δεν αποτελούν ''κεραυνό εν αιθρία'', αλλά είναι αποτέλεσμα των επιλογών μας και της στρεβλής ανάπτυξης που ακολουθήσαμε.

ΣΧΕΤΙΚΟ:
16.11.2017 : 12:05
Τραγωδία στη δυτική Αττική: Τα ρέματα που χάθηκαν
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ 

«Την ώρα που στη Νέα Πέραμο ψιχάλιζε, στο όρος Πατέρας γινόταν κατακλυσμός. Ηρθαν χείμαρροι από το βουνό “κατεβάζοντας” πέτρες και χώμα, τεράστιες ποσότητες. Σχεδόν από το πουθενά ήρθε ένα ολόκληρο ποτάμι στη βόρεια πλευρά της Νέας Περάμου και σάρωσε τα πάντα». Ο κ. Τάσος Δέσκος, μηχανικός, ασχολείται για χρόνια με τη διάσωση του υγρότοπου στο Βουρκάρι και γνωρίζει καλά τα ρέματα και τα ποτάμια της περιοχής. «Στην περιοχή μας τα δύο μεγαλύτερα ρέματα είναι το Κονδύλι και το Κουλουριώτικο. Αυτά τα δύο είχαν καθαριστεί πρόσφατα από την Περιφέρεια, αλλά, όπως αποδείχθηκε, αυτό δεν ήταν αρκετό. Είναι αστείο να μιλάμε για ρέματα και καθαρισμούς φρεατίων, όταν από τα φερτά που “κατέβασε” από το βουνό θάφτηκε όλο το λιμάνι της Νέας Περάμου».
Οι επιστήμονες που ασχολούνται με τα υδατικά συστήματα και τη συμπεριφορά τους θεωρούν ότι η ένταση του φαινομένου εξηγεί μέρος μόνον της χθεσινής καταστροφής. «Οι περιοχές αυτές αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα λόγω της παράνομης, άναρχης αστικοποίησής τους. Ολόκληρες πόλεις έχουν χτιστεί στους πρόποδες των βουνών χωρίς καμία αντιπλημμυρική προστασία», εκτιμά η Μαρία Μιμίκου, ομότιμη καθηγήτρια στο ΕΜΠ και ιδρύτρια του Κέντρου Υδρολογικής Πληροφορίας. «Στη Δυτική Αττική υπάρχουν πάρα πολλά ρέματα, τα οποία έχουν καλυφθεί ή μπαζωθεί στα κατώτερα τμήματά τους και έχουν χτιστεί παράνομα. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια απενοχοποιούμε την πρακτική αυτή, νομιμοποιώντας τα παράνομα κτίσματα. Ετσι, σε συνδυασμό με την αποψίλωση του όρους Πατέρας, σε μια πολύ ισχυρή καταιγίδα κατεβαίνουν οι χείμαρροι και περνούν μέσα από τα σπίτια, όπως συνέβη και στη Νέα Πέραμο. Ακόμα ένα πρόβλημα είναι ο κακός σχεδιασμός των όποιων έργων υποδομής υπάρχουν.
Η εικόνα του λεωφορείου στη διάβαση που έχει σχεδόν καλυφθεί από το νερό μάς υποδεικνύει ξεκάθαρα ότι το έργο δεν είχε σχεδιαστεί σωστά. Συχνά οι υποδομές γίνονται με επιφανειακές μελέτες –τα αντιπλημμυρικά έργα ανατίθενται “μελετοκατασκευή”– με παρωχημένα στοιχεία, χωρίς συνολικό σχεδιασμό. Γνωρίζουμε πού υπάρχουν ρέματα, γνωρίζουμε πόσες φορές έχουν πλημμυρίσει τα τελευταία 50-100 χρόνια, άρα και την περίοδο επαναφοράς του φαινομένου και επομένως θα έπρεπε να σχεδιάζουμε ανάλογα».
«Είναι ξεκάθαρο ότι είχαμε χθες ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο. Και δυστυχώς λόγω της κλιματικής αλλαγής τέτοια φαινόμενα θα εμφανίζονται ολοένα και πιο συχνά», λέει ο Γιάννης Ζιώμας, κοσμήτορας της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ. «Ξεκινώντας από αυτό το δεδομένο, πρέπει να εξετάσουμε με ποιον τρόπο θα αποκαταστήσουμε τις φυσικές λειτουργίες της περιοχής, απομακρύνοντας αυθαίρετες κατασκευές που εμποδίζουν τη δίοδο προς τη θάλασσα».
Το υπουργείο Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο εφαρμογής της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, εκπονεί τα τελευταία χρόνια τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας για τα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας. Στην Αττική, ανάμεσα στις περιοχές που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο περιλαμβάνεται και η χαμηλή ζώνη Μεγάρων - Νέας Περάμου. Η ζώνη που θεωρείται ότι επηρεάζεται από πλημμυρικά φαινόμενα με περίοδο επαναφοράς 50 ετών (που συμβαίνουν δηλαδή μία φορά στα 50 χρόνια) είναι 4 τετραγωνικά χιλιόμετρα. «Ο κίνδυνος είναι υψηλός στο τμήμα της κατακλυζόμενης έκτασης που επηρεάζει τους οικισμούς Μεγάρων, Λάκκας Καλογήρου και Βλυχάδας και οφείλεται στον συνδυασμό πολύ υψηλής τρωτότητας με την υψηλή επικινδυνότητα», αναφέρεται στην έκθεση. Τα σχέδια βρίσκονται στα τελικά στάδια επεξεργασίας τους και, όταν κυρωθούν από το υπουργείο, θα (πρέπει να) αποτελέσουν τη νέα βάση για τον σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων στη χώρα.
http://www.kathimerini.gr/934751/article/epikairothta/ellada/tragwdia-sth-dytikh-attikh-ta-remata-poy-xa8hkan

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Σε άρθρο του 2014 σε μετεωρολογικό site, ιστορούνται αρκετές πλημμύρες στην Αττική, ακόμα και τότε που την Αττική διέσχιζαν 700 ποτάμια, χείμαρροι και ρυάκια, πριν να καλυφθούν τα ποτάμια, πριν να στενέψουν οι κοίτες με στενές γέφυρες, πριν να μπαζωθούν τα ρέματα. Μεγάλο ρόλο στις πρόσφατες καταστροφές πρέπει να έπαιξαν και οι αποψιλώσεις των βουνών από τις πυρκαγιές, γι αυτό το χώμα δεν συγκρατήθηκε. Να ανοίξουν τα ρέματα, να φαρδύνουν οι γέφυρες, να δεντροφυτευτούν επειγόντως τα δάση, αλλά τα καιρικά φαινόμενα είναι πάντοτε απροσδόκητα.

http://www.meteoclub.gr/themata/egkyklopaideia/920-1887

P. MICHALOPOULOS είπε...

Διαβάζω σχετικά:
17.11.2017
Τι έγινε στη Μάνδρα τέλος πάντων;

Για όσους ακόμα αναρωτιούνται και δεν μπορούν να αντιληφθούν τι συνέβη στη Μάνδρα, ο Φίλιππος Δραγούμης προτείνει ένα πολύ απλό πείραμα για να καταλάβουν.

Πηγή:
http://www.andro.gr/apopsi/mandra-flooding/

Ανώνυμος είπε...

Χρήσιμο το πείραμα αλλά και το συνοδευτικό κείμενο. Διαπιστώνοντας εκ των αποτελεσμάτων την τεράστια δύναμη του νερού και των φερτών υλικών στη Μάνδρα, φαίνεται ότι όταν δεν υπάρχουν δέντρα, βλάστηση και το ριζικό σύστημα των φυτών για να συγκρατήσουν στα βουνά το έδαφος και το νερό και όταν αυτό δεν έχει διέξοδο, διότι και τα φερτά υλικά φράζουν τις όποιες διεξόδους, τότε τα αποτελέσματα είναι σχετικά όχι μόνο με τον όγκο του νερού και την υδροστατική πίεση αλλά και με την ταχύτητα ροής του και τις δυνάμεις της υδροδυναμικής που ως εκ της επιστήμης σας γνωρίζετε. Ένας τεράστιος όγκος νερού, που όχι μόνο αυξάνεται υαχέως αλλά και πιέζεται από συνεχόμενους ερχόμενους όγκους από τα υψηλότερα σημεία (βουνά χωρίς βλάστηση) με φερτές ύλες κι εφόσον δεν έχει διέξοδο, πιέζει με τεράστιες πιέσεις και δυνάμεις και καταστρέφει παρασύροντας ό,τι βρίσκει μπροστά του λόγω και των ογκωδών φερτών υλικών, κορμών, αυτοκινήτων, που έρχονται με ταχύτητα και δύναμη και δεν έχουν που να βρουν διέξοδο. Αναδάσωση, άνοιγμα των ρεμάτων, και επιτέλους ως ανθρωπότητα ας πάψουμε να αυταπατώμαστε για την επιστήμη μας, που δεν είναι ικανή να αποτρέψει έναν τυφώνα, ένα ηφαίστειο, έναν σεισμό... κ.α.

P. MICHALOPOULOS είπε...

Συμφωνούμε απόλυτα, φίλτατε!
Ευχαριστώ θερμά για το σχόλιο!
Χαίρετε!