Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2015

Οι νεοφώτιστοι των φώτων

ΔΙΑΒΑΖΩ:
Blue Sky Ειδήσεις Γιαννης Λοβερδος
2 ώρες πριν

Μέρα που ειναι σημερα ας δεχτούμε τα Φώτα και τον Φωτισμό. Μήπως και διαλύσουν το βαθύ σκοτάδι μεσα στο οποίο ζούμε. Χρονια πολλα φίλες και φίλοι
ΣΧΟΛΙΑΖΩ:
Panagiotis Michalopoulos

Γιατί λέμε ότι γιορτάζουμε σήμερα τα Φώτα και τον Φωτισμό; Ποιος φωτίστηκε;
Εδώ για ένα ποτάμι λέει η ιστορία… Για τον Ιορδάνη! 

Και αυτός, πόσους (κυρίως πολιτικούς μας) λέτε ότι μπορεί να ξεπλύνει, όντας ένας βούρκος πια και αυτός;
https://www.facebook.com/341002486081783/photos/a.343733022475396.1073741828.341002486081783/377227362459295/?type=1&theater

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

" Γιατί λέμε ότι γιορτάζουμε σήμερα τα Φώτα και τον Φωτισμό; Ποιος φωτίστηκε;
Εδώ για ένα ποτάμι λέει η ιστορία… Για τον Ιορδάνη! "

Πολύ σωστή η "απορία" σας κε Μιχαλόπουλε, απορία των περισότερων.

Βρήκα (τεκμηριωμένες και αξιόπιστες) σχετικές απαντήσεις, να εμπεριέχονται σε 3 άρθρα – μελέτες των Κ.Σ. και Δ.Α. στο λινκ

http://www.symbole.gr/litlif/holidays

Μια περίληψη:

«Φώτα», «θεοφάνεια», «επιφάνεια» είναι οι ονομασίες για τα Χριστούγεννα κι όχι για τη βάπτιση! Η επιφάνεια, η θεο-φάνεια, η Χριστού-γέννα, (που λεκτικά εξελίχθηκαν ως «τα θεοφάνεια», «τα Χριστούγεννα») είναι η γέννηση του Χριστού, επίσης «τα Φώτα» διότι γεννήθηκε το Φώς του κόσμου, ο Χριστός, «ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου». (Ἰωάν.η,12), «Φως εκ Φωτός, Θεόν αληθινόν, εκ Θεού αληθινού, γεννηθέντα…» όπως ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεως για τον Κύριο Ιησού Χριστό και ψάλλουμε· «...ὁ σαρκωθεὶς ἐκ Πνεύματος ἁγίου, καὶ ἐκ τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας ἐναν¬θρωπήσας, φῶς ἡμῖν ἔλαμψας, Χριστὲ ὁ Θεός, τῇ σῇ παρουσίᾳ· φῶς ἐκ φωτός, τοῦ Πατρὸς τὸ ἀπαύγασμα, πᾶσαν φύσιν ἐφαίδρυνας..» (3ο κεκραγάριον ἰδιόμελον τοῦ ἑσπερινοῦ τῶν χριστουγέννων, ἦχος β).

Ο Χριστός στην πραγματικότητα γεννήθηκε την 5η Σεπτεμβρίου, λίγες μέρες μετά την πρωτοχρονιά του τότε «φορολογικού - οικονομικού» έτους, το οποίο άρχιζε την 1 Σεπτεμβρίου, ενώ η ημερολογιακή πρωτοχρονιά ήταν η 1 Ιανουαρίου. Το ότι Σεπτέμβρη γεννήθηκε ο Χριστός είναι αδιαμφισβήτητο: «ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην» (Λουκ.2,1). Και όπως έχει διαπιστώσει από έρευνες ο μελετητής Κ.Σ. κάθε 15 χρόνια που γινόταν η απογραφή, το «δόγμα» του αυτοκράτορα έβγαινε στην αρχή του οικονομικού έτους, 1 Σεπτεμβρίου! Γράφει: «… ἡ 1η Σεπτεμβρίου τοῦ πρώτου ἔτους τῆς δεκαπενταετίας λεγόταν edictum, ἔδικτον, ἤδικτον, ἴδικτον, ἴνδικτος, ἀρχὴ τῆς ἰνδίκτου (καὶ ἡ ἐκκλησιαστικὴ λειτουργικὴ πρωτοχρονιὰ εἶναι ἡ 1η Σεπτεμβρίου ή «ἀρχὴ τῆς ἰνδίκτου», γι᾿ αὐτὸ καὶ τὰ μηναῖα ἀρχίζουν ἀπὸ τότε). λεγόταν ἔτσι ἡ 1η Σεπτεμβρίου, ἐπειδὴ κατὰ τὴν ἡμέρα ἐκείνη τοιχοκολλοῦνταν σὲ ὅλη τὴν αὐτοκρατορία τὸ δόγμα (= edictum, διάταγμα) τοῦ αὐτοκράτορος ποὺ διέταξε τὴν ἀπογραφή, καὶ ἡ ἀπογραφὴ ἄρχιζε ἀμέσως…» (βλ. λινκ)

Στους πρώτους αιώνες της Εκκλησίας ακόμα και το 325 μ.Χ. που έγινε η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, υπήρχαν οι Κυριακές σε ανάμνηση της Αναστάσεως του Χριστού και μια μόνο γιορτή, το Πάσχα, που θεσπίστηκε στα μέσα του Β΄ μ.Χ. αιώνα. Δεν υπήρχαν άλλες εορτές, αγίων, εισοδίων κ.λπ.

Όταν στα μέσα του Δ΄ μ.Χ. αιώνα, μετά το 325 μ.Χ. οι χριστιανοί θέλησαν εκτός από το Πάσχα να γιορτάζουν και τη Θεοφάνεια (τη Χριστούγεννα) έχοντας την αμυδρή ανάμνηση ότι «η Γέννηση του Χριστού έγινε 5 μέρες μετά από πρωτοχρονιά», τοποθέτησαν την γιορτή των Χριστουγέννων την 5η Ιανουαρίου, δηλαδή μετά την κοσμική- ημερολογιακή πρωτοχρονιά αντί να την τοποθετήσουν μετά την «οικονομική-φορολογική» πρωτοχρονιά. Τα Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, γιορταζόταν για μισό αιώνα, ως διήμερη εορτή την 5η και κυρίως την 6η Ιανουαρίου. Η δεύτερη μέρα εορτασμού, η 6η Ιανουαρίου, επικράτησε ως πιο πανηγυρική και κοσμικότερη.

Στη Δύση, για τους γνωστούς λόγους, (θεός Ήλιος, saturnus, Μίθρας) τα Χριστούγεννα μετατέθηκαν κατά 10 μέρες πρωτύτερα, ώστε να συμπίπτουν με τις ειδωλολατρικές εορτές. Έτσι ο πάπας Ρώμης Ἰούλιος Α΄ (337-352) όρισε την 25 Δεκεμβρίου ως εορτή των Χριστουγέννων. Και έτσι, μεταξύ 396 και 398 μ.Χ. ήρθε και σε εμάς η 25 Δεκεμβρίου ως εορτή των Χριστουγέννων. Και τα «Θεοφάνεια»; Τα Θεοφάνεια της 6ης Ιανουαρίου, για να μην καταργηθεί η εορτή, καθορίστηκε να εορτάζονται ως η γιορτή της Βάπτισης του Χριστού, κι αργότερα πλάστηκε η «ύστερη αιτιολογία» ότι ονομάζονται «θεοφάνεια» διότι εμφανίστηκε η Τριαδική θεότητα.

Ανώνυμος είπε...

Συμπληρωματικά, από άρθρο του Δ.Α.

" ἂν προσέξουμε τὴν ὑμνογραφία τῆς 1ης σεπτεμβρίου, ὅπως ὑπάρχει στὰ ἐν χρήσει λειτουργικὰ βιβλία (μηναῖα), θὰ ἐκπλα­γοῦμε ἀσφαλῶς, ὅταν διαπιστώσουμε ὅτι στὴν θεματολογία τῆς ἡμέρας περιλαμβάνεται καὶ ἡ γέννησις τοῦ Κυρίου. ἀξίζει νὰ δοῦμε λίγα ἀποσπά­σματα.

᾿Απόστιχον τοῦ ἑσπερινοῦ, ἰδιόμελον 3ον, ἦχος β΄· «Θαυμαστὸς εἶ, ὁ Θεός, καὶ θαυμαστὰ τὰ ἔργα σου, καὶ αἱ ὁδοί σου ἀνεξιχνίαστοι· πέλεις γὰρ σοφία τοῦ Θεοῦ, καὶ ὑπόστασις τελεία καὶ δύναμις, συνάναρχός τε καὶ συναΐδιος συνεργία· δι᾿ ὃ παντοδυνάμῳ ἐξουσίᾳ κόσμῳ ἐπεδήμησας, ζητῶν ὃ ἐκάλλυνας πλάσμα, ἀνεκφράστως ἐξ ἀπειράνδρου μητρός, μὴ τραπεὶς τῇ θεότητι...»

Κανὼν τῆς ἰνδίκτου, ᾠδὴ α΄, ἦχος α΄, τροπάριον 2ον· «῎ᾼσωμεν πάντες Χριστῷ τῷ πατρικῇ εὐδοκίᾳ ἐπιφανέντι ἐκ παρθένου...» [ἐπιφανέντι ἐκ παρθένου = ἡ ἀρχαία ἑορτὴ τῆς ἐπιφα­νείας, ἤ τοι τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου.]

Αἶνοι τοῦ ὄρθρου, ἰδιόμελον 3ον, ἦχος β΄· «Αἱ πορεῖαί σου, ὁ Θεός, αἱ πορεῖαί σου μεγάλαι καὶ θαυμασταί· δι᾿ ὃ τῆς οἰκονομίας σου τὴν δυνα­στείαν μεγαλυνοῦμεν, ὅτι φῶς ἐκ φωτὸς ἐπεδήμησας εἰς ταλαίπωρον κόσμον σου, καὶ τὴν πρώτην ἀνεῖλες ἀρὰν τοῦ παλαιοῦ ᾿Αδάμ, ὡς ηὐδό­κησας, Λόγε, ...» [φῶς ἐκ φωτὸς ἐπεδήμησας = Θεοφάνεια.]

῾Επομένως στὴν καὶ σήμερα ψαλλόμενη ὑμνολογία τῆς 1ης σεπτεμ­βρίου διατηροῦνται πολλὲς ἀναφορὲς ποὺ συνδέουν τὴν ἡμέρα αὐτὴν μὲ τὴν ἀρχαία ἑορτὴ τῆς ᾿Επιφανείας ἢ Θεοφανείας, τὸ περιε­χόμενο τῆς ὁποίας σαφῶς ὁρίζεται (στὶς ἴδιες ἀναφορὲς) ὅτι ἦταν ἡ γέν­νησι τοῦ Χρι­στοῦ. ἀρκεῖ νὰ συγκρίνουμε τὰ παραπάνω ἀπο­σπάσματα μὲ τοὺς ὕμνους τῆς 25ης δεκεμβρίου καὶ τῆς 6ης ἰανουαρίου, ὅπως ἐπὶ παραδείγματι μὲ τὸ 3ο κεκραγάριον ἰδιόμελον τοῦ ἑσπερινοῦ τῶν χριστουγέννων, ἦχος β΄· «...ὁ σαρκωθεὶς ἐκ Πνεύματος ἁγίου, καὶ ἐκ τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας ἐναν­θρωπήσας, φῶς ἡμῖν ἔλαμψας, Χριστὲ ὁ Θεός, τῇ σῇ παρουσίᾳ· φῶς ἐκ φωτός, τοῦ Πατρὸς τὸ ἀπαύγασμα, πᾶσαν φύσιν ἐφαίδρυνας...» Καὶ μὲ ἕνα στιχηρὸ τῶν αἴνων τῆς 6ης ἰανουαρίου· «Φῶς ἐκ φωτός, ἔλαμψε τῷ κόσμῳ, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ ἐπιφανεὶς Θεός, τοῦτον λαοὶ προσκυ­νήσωμεν». γίνεται λοιπὸν σαφὲς ὅτι ἡ ἀρχὴ τῆς ἰνδίκτου ἀποτελεῖ ἐκκλησιαστικὴ ἑορτή, διότι πρωταρχικὰ συνδέεται μὲ τὴν ἀνάμνησι τῆς γεννήσεως τοῦ θεανθρώπου...
... πάντως πολὺ νωρίς, τέλη τοῦ 4ου αἰῶνος, ἡ 25η δεκεμβρίου ὡς χριστιανικὴ ἑορτὴ ἀπὸ τὴν ῾Ρώμη με­ταφέρ­θηκε στὶς ἐκκλησίες τῆς ᾿Ανατολῆς καὶ καθιερώθηκε. τότε συνέβη νὰ διατηρηθοῦν ὡς ἐκκλησιαστικὲς ἑορτὲς καὶ οἱ δυὸ ἡμε­ρομηνίες ἡ μὲν 25η δεκεμβρίου καθαρῶς ὡς γενέθλιος ἡμέρα τοῦ Χριστοῦ, ἡ δὲ 6η ἰανου­αρίου ὡς ἀνά­μνησι τῆς βαπτίσεως αὐτοῦ. ἡ ἀρχαία σύζευξι τῶν δεσπο­τικῶν ἑορτῶν τῆς γεννήσεως καὶ τῆς βαπτίσεως στὶς 5 καὶ 6 ἰα­νου­αρίου διατηρήθηκε μέχρι σήμερα στὸ ἑορτολόγιο τῆς ἀρμενικῆς ἐκκλη­σίας.

... Τί σημαίνει ἡ ἐξακρίβωσι τῆς πραγματικῆς ἡμερομηνίας τῆς γεν­νή­σεως τοῦ Κυρίου; ὅτι τώρα θὰ πρέπει νὰ ἀλλά­ξουμε τὴν ἡμερο­μη­νία γιορτῆς τῶν χρι­στου­γέννων; ὄχι. πρέπει νὰ ξέ­ρουμε ὅτι οἱ περισ­σό­τερες ἡμερομηνίες τῶν δεσπο­τικῶν καὶ θεομητο­ρικῶν ἑορτῶν εἶναι συμ­βατικές...

... Σὲ κάθε περίπτωσι ἡ σημασία τοῦ ἀκριβοῦς προσδιορισμοῦ τῆς γεν­νή­σεως τοῦ Κυρίου εἶναι με­γάλη. 1) φαίνεται ὅτι οἱ πληροφορίες τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι ἀκρι­βεῖς, ἄρα κατὰ πάντα ἀληθεῖς. 2) ἡ ἐκκλησία δὲν ἐπηρεάστηκε ἀπὸ εἰδωλολατρικὲς ἑορτὲς στὸν ΑΡΧΙΚΟ προσδιορισμὸ τῆς ἡμε­ρο­μηνίας τῶν χριστουγέννων. 3) δὲν ἔχουν σχέσι τὰ δικά μας χρι­στού­γεννα μὲ τὰ δῆθεν χριστούγεννα τοῦ ἐκτὸς ἐκκλησίας κόσμου.

http://www.symbole.gr/bible/hermbi/740-cristms

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ είπε...

Πολύ αναλυτικά, διαφωτιστικά, κατατοπιστικά! Ευχαριστούμε θερμά, φίλτατε!